کاسنی 

نام ترکی: چیر تلیق 

کاسنی گیاهی است از راسته گل مینا (Asterales) 

تیره گل‌ستاره‌ای‌ها (Asteraceae) 

از رده کاسنی‌ها (Cichorium)

کاسنی معمولی، یک گیاه دارویی پایا با گل‌های آبی یا ارغوانی است . 

کاسنی در اصل بومی جهان قدیم است و بعداً در قاره آمریکا نیز به‌صورت گیاه خودروی کنار جاده‌ای درآمده‌ است . 

منشأ اصلی این گیاه اروپای مرکزی، مناطق غربی و مرکزی آسیا و شمال آفریقا است و پراکندگی وسیعی در نواحی مختلف ایران به خصوص شهرستان اقلید، آذربایجان و مناطق کوهستانی خراسان دارد . 

به آب و هوای خنک، آفتابی یا کمی سایه نیاز دارد و گرمای شدید تابستان را تحمل نمی‌کند.

خواص داروئی کاسنی :

- شستشو دهندهٔ کبد و کلیه، خون ساز

- افزایش نیروی جنسی و افزایش حجم اسپرم در مردان

- تقویت‌ کننده کبد

- مسکن حرارت و عطش و گرمی  

- تقویت‌ کننده کلیه 

- تقویت کننده صفرا

- پاک‌کننده مجرای ادرار و کلیه‌ها 

آب برگ کاسنی بهترین داروی یرقان و کلیه ها و کبد است، و جوشیده و صاف کرده آن برطرف‌کننده تب‌های کهنه و تقویت‌ کننده معده 

کاسنی برای تنظیم فشار خون بسیار مفید است.

ضماد آن برطرف‌ کننده ورم‌های گرم و درد چشم و افزاینده بینائی است.

کاسنی دوست کبد است و کم‌ کننده قند خون بیماران مبتلا به دیابت می‌باشد.

تخم کاسنی در ترکیب با سایر داروهای خنک مفید و برطرف‌کننده تبهای صفراوی، یرقان، خفقان، بیماری‌های کبدی و سردرد است .

مقدار مجاز خوراک طبی تخم کاسنی تا ۱۰ گرم است، و شربت آب آن ۴ تا ۱۰ گرم و داخل سایر جوشیدنی‌ها برای پختن دارو ۲۰ تا ۵۰ گرم است .

ریشه کاسنی گرم و خشک و برطرف‌ کننده گیر و نرم‌کننده اخلاط سینه، افزاینده ادرار، برطرف‌ کننده تب‌ها، تصفیه و پاک‌کننده خون، و رفع‌ کننده ورم احشاء و درد مفاصل است .

برای درمان یبوست، جوشانده برگ و ریشه کاسنی به مقدار ۲ فنجان صبح ناشنا بسیار مفید است.

تکثیر کاسنی :

پس از پراکنده کردن بذر کاسنی در زمین، روی آنها را با یک قشر نازک خاک بپوشانید .

بذر را می توان در خزانه و یا در محل اصلی کاشت . 

- اگر بذر را در خزانه بکارند پس از آنکه نهال دارای چهار برگ شد آن را به محل اصلی منتقل کنید . 

- اگر بذر را در محل اصلی بکارید پس از سبز شدن باید بوته ها را تنک کرد تا فاصله بین بوته ها روی خط ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر باشد.